پلی لیست علوم تجربی پایه نهم - فصل 3 (به دنبال محیطی بهتر برای زندگی)
جزوه علوم تجربی پایه نهم فصل 3 (20 صفحه)دانلود
فیلم و جزوه طول سال علوم تجربی نهم درس سوم – قسمت اول
علوم نهم فصل 3
علوم نهم درس 3
فصل سوم علوم نهم در مورد به دنبال محیطی بهتر برای زنده گی است که شامل : چرخه های طبیعی , چرخه کربن , نفت خام و زنده گی امروز , ترکیب های نفت خام , پلاستیک های ماند گار و …. میباشد.
علوم نهم درس سوم
چرخه های طبیعی زمین
دانشمندان به طور فزاینده ای زمین را به عنوان یک سیستم پویا می بینند – ترکیبی از اجزای مرتبط، وابسته یا متقابل که یک کل یا موجودیت جمعی را تشکیل می دهند. در سطح کلان، سیستم زمین وجود خود را حفظ می کند و به عنوان یک کل از طریق فعل و انفعالات اجزای خود که اجزا نامیده می شوند، عمل می کند. در سطح پایین تر یا سطح خرد، مفید است که سیستم زمین را بر حسب چهار جزء مرکزی که به عنوان زیرسیستم شناخته می شوند در نظر بگیریم – هیدروسفر، ژئوسفر، جو و بیوسفر.
این زیرسیستمها توسط فرآیندها و چرخههایی به هم مرتبط میشوند که در طول زمان به طور متناوب ماده و انرژی را در کل سیستم زمین ذخیره، تبدیل و/یا انتقال میدهند به روشهایی که توسط قوانین بقای ماده و انرژی اداره میشود. انرژی که این فرآیندها را هدایت می کند عمدتاً از خورشید و گاهی اوقات از منابع انرژی در داخل زمین می آید.
نمونه هایی از برخی از این فرآیندها عبارتند از تبخیر، فرسایش، جریان های همرفتی، تعرق، فتوسنتز یا هوازدگی. آنها می توانند با سرعت های مختلف و در مکان های مختلف در طول زمان رخ دهند.
چرخه چیست علوم نهم
یک چرخه مجموعهای از فرآیندهای پیوسته و در حال انجام است که یک جزء مشترک را در سراسر یک سیستم به گردش در میآورد – این چرخهها پیوسته و بدون آغاز یا پایان هستند. نمونه هایی در سیستم زمین شامل چرخه سنگ، زنجیره غذایی، چرخه کربن، چرخه نیتروژن، چرخه آب و چرخه انرژی است.
علوم نهم گفت و گو کنید صفحه 26
باز شدن زود هنگام شکوفه های درختان در زمستان یکی از تبعات بر هم خوردن چرخه های طبیعی است. درباره این رویداد و عوامل مؤثر بر آن و نتایج احتمالی آن در کلاس گفت و گو کنید.
پاسخ: زیاد شدن دمای جهانی باعث تغییرات در فصل ها با افزایش دما در زمستان و شکوفایی زود هنگام زمستان می شود. به دلیل باز شدن زودهنگام گل ها و یخبندان آن در شب های زمستان، باروری درختان کاهش می یابد و باعث آسیب به باغداران و جامعه می شود.
چرخه کربن علوم نهم
علوم نهم چرخه کربن
چرخه کربن چگونگی حرکت کربن بین جو , خاک , موجودات زنده , اقیانوس , و منابع انسانی را توصیف میکند. چرخه کربن فرآیندی است که کربن را بین گیاهان , حیوانات , میکروب ها , مواد معدنی در زمین ,و جو حرکت میدهد. کربن چهارمین عنصر فراوان در جهان است.
مراحل چرخه کربن
- کربن به صورت CO2 وارد جو میشود.
- CO2 توسط اتوتروف هایی مانند گیاهان سبز جذب میشود.
- حیوانات گیاهان را مصرف میکنند و در نتیجه کربن را در سیستم خود وارد میکنند.
- حیوانات و گیاهان میمیرند , بدن آنها تجزیه میشود و کربن دوباره به جو باز میگردد.
چرخه کربن علوم نهم صفحه 27
علوم نهم گفت و گو کنید صفحه 27
شکل زیر الگویی ساده از چرخه کربن را نشان می دهد. در این باره در کلاس گفت و گو کنید.
علوم نهم صفحه 27
گفت و گو کنید صفحه 27 علوم نهم
پاسخ: الگوی چرخه بالا بیان می کند که مقدار کل کربن در جهان ثابت است. این کربن در نقاط مختلف زمین موجود است و به طور متداوم بین این قسمت ها در حال حرکت است.
کربن موجود در هوا به عنوان دی اکسید کربن توسط گیاهان جذب می شود و وارد بدن موجودات زنده می شود. از طرف دیگر، تنفس سلولی توسط حیوانات، فوران آتشفشان، مرگ و میر موجودات زنده و تجزیه مواد مختلف آلی توسط تجزیه کننده ها باعث می شود کربن به شکل کربن دی اکسید وارد هوا شود. حتی واکنش بین باران و سنگ ها می تواند باعث ورود دی اکسید کربن به جو شود. از سوی دیگر، کربن بدن گیاهان در اعماق زمین با پدیده های طبیعی مانند زلزله، سیل و غیره دفن می شود. بنابراین مقدار کل کربن روی زمین ثابت است. اما به طور مداوم بین سه قسمت نشان داده شده مبادله می شود.
جمع آوری اطلاعات صفحه 28 علوم نهم
با مراجعه به منابع معتبر درباره چگونگی تأثیر افزایش کربن دی اکسید بر دمای کره زمین اطلاعاتی جمع آوری کنید و نتایج را به صورت پرده نگار به کلاس گزارش دهید.
افزایش کربن دیاکسید (CO2) در جو زمین تأثیرات قابل توجهی بر دمای کره زمین دارد. این تاثیرات عبارت اند از:
کربن دیاکسید یکی از گازهای گلخانهای است که در جو زمین به دام میافتد و باعث افزایش دما میشود. این گازها اشعههای مادون قرمز را جذب کرده و مانع از خروج گرما به فضا میشوند.
با افزایش غلظت CO2 در جو، دمای متوسط زمین به تدریج افزایش مییابد. این افزایش دما میتواند منجر به تغییرات اقلیمی و آب و هوایی شود. که این افزایش دما باعث ذوب یخ ها میشود که باعث افزایش سطح دریا ها و اقیانوس ها میگردد.
تغییرات دما و آب و هوا میتواند تأثیرات منفی بر بوم سازگانها، تنوع زیستی و کشاورزی داشته باشد. برخی از گونهها ممکن است نتوانند با تغییرات سازگار شوند و در نتیجه منقرض شوند. و افزایش دما میتواند منجر به بروز رویدادهای جوی شدیدتری مانند طوفانها، سیلابها و خشکسالیها شود.
نفت خام
نفت خام یک فرآورده نفتی مایع طبیعی است که از ذخایر هیدروکربنی و سایر مواد آلی تشکیل شده از بقایای جانوران و گیاهانی که میلیونها سال پیش میزیستهاند، تشکیل شده است. این موجودات توسط لایههایی از ماسه، سیلت و سنگ تحت تأثیر گرما و فشار قرار گرفتند و در نهایت به نوعی سوخت فسیلی تبدیل شدند که به محصولات قابل استفاده از جمله بنزین، گازوئیل، گازهای نفتی مایع و مواد اولیه برای پتروشیمی تصفیه می شوند.
نفت خام به خودی خود خیلی مفید نیست , بنابر این برای تولید انواع محصولات مفید تصفیه میشود. این محصولات شامل روغن های سنگین دیگ های صنعتی , نفت کوره , گازوئیل , نفت سفید , و بنزین میباشد.
صنعت نفت خام یک منبع تجدید ناپذیر است، به این معنی که نمی توان آن را به طور طبیعی با میزان مصرف ما جایگزین کرد و بنابراین، یک منبع محدود است.
جمع آوری اطلاعات صفحه 29 علوم نهم
در یک فعالیت گروهی درباره کاربردهای نفت خام اطلاعاتی را جمع آوری کنید و نتیجه را به صورت پرده نگار به کلاس گزارش کنید.
کاربرد های نفت خام
از فرآورده های نفتی برای به حرکت در آوردن وسایل نقلیه , گرم کردن ساختمان ها و تولید برق استفاده میشود. در بخش صنعت ( صنعت پتروشیمی ) از نفت به عنوان ماده اولیه برای تولید محصولاتی مانند پلاستیک , پلی اورتان , حلال ها و صد ها کالای واسطه ای و نهایی دیگر استفاده می کنند.
علوم نهم خود را بیازمایید صفحه 30
با توجه به نمودار ۱ به پرسش ها پاسخ دهید.
علوم نهم صفحه 30
الف) بیشترین میزان کشف نفت خام مربوط به کدام دهه است؟
پاسخ: دهه ۶۰ میلادی (سال ۱۹۶۰)
ب) پیشبینی میشود ذخایر نفت خام در چه دههای به حداقل برسد؟
پاسخ: سال ۲۰۳۰ میلادی
پ) در چه سالی میزان مصرف نفت خام با کشف آن برابر است؟
پاسخ: سال ۱۹۸۰ میلادی
ت) در چه سالی میزان مصرف نفت خام از میزان کشف آن پیشی گرفته است؟
پاسخ: از سال ۱۹۸۰ به بعد
جمع آوری اطلاعات صفحه 30 علوم نهم
درباره راه های کاهش وابستگی اقتصاد کشور به نفت خام اطلاعاتی جمع آوری و در کلاس در این مورد گفت و گو کنید. نتیجه گفت و گوهای خود را به صورت یک مقاله برای روزنامه های کثیرالانتشار محل زندگی خود بفرستید.
علوم نهم جمع آوری اطلاعات
پاسخ:
۱) جلوگیری از فروش و یا کاهش فرو نفت به صورت خام
۲)تأسیس صنایع پتروشیمی و تبدیل نفت به فراورده های دیگر
۳)رشد گردشگری و صنایع دستی
۴) رشد سایر صنایع و افزایش صادرات غیر نفتی
۵) رشد صنایع کشاورزی و غذایی و صادرات محصولات کشاورزی
۶) افزایش صادرات فنی و مهندسی
۷) جایگزین کردن انرژی های نو مانند انرژی های پاک (موج، باد و خورشید)، سوخت های زیستی و هسته ای به جای سوخت های فسیلی
۸) صرفه جویی در مصرف انرژی
۹) بازیافت مواد پلاستیکی و فلزی
۱۰) ایجاد درآمدهای پایدار مثل مالیات و …
۱۱) جایگزینی مواد دیگر مانند ظروف سلولزی یکبار مصرف (مانند کیسه های میوه)
ترکیب های نفت خام
نفت خام مخلوطی از هیدروکربن های مایع نسبتاً مفر(ترکیباتی که عمدتاً از هیدروژن و کربن تشکیل شده اند) است، اگرچه حاوی مقداری نیتروژن، گوگرد و اکسیژن نیز می باشد. این عناصر طیف وسیعی از ساختارهای مولکولی پیچیده را تشکیل می دهند که برخی از آنها به راحتی قابل شناسایی نیستند. با این حال، صرف نظر از تغییرات، تقریباً تمام نفت خام بین 82 تا 87 درصد وزن آنها کربن و 12 تا 15 درصد وزن شان را هیدروژن تشکیل میدهد.
هیدروکربن های نفت خام چیست؟
هیدروکربنها زنجیرهای از کربن و هیدروژن هستند که تمام مواد آلی از جمله نفت خام را تشکیل میدهند. همراه با آب، مولکول های هیدروکربن بلوک های سازنده حیات هستند. نفت خام از انواع مختلفی از زنجیره های هیدروکربنی تشکیل شده است که همه با هم مخلوط شده اند. وقتی این زنجیرهها به طولهای مشابه جدا میشوند، نفت خام را به محصولات مفیدی تبدیل میکنیم.
علوم نهم صفحه 31
جداسازی اجزای تشکیل دهنده نفت خام
پالایشگاه نفت خام مجموعه ای از تأسیسات صنعتی است که نفت خام و سایر نهاده ها را به فرآورده های نفتی نهایی تبدیل می کند. ظرفیت یک پالایشگاه به حداکثر مقدار نفت خام طراحی شده برای جریان در واحد تقطیر یک پالایشگاه اشاره دارد که به عنوان واحد خام نیز شناخته می شود.
نمودار بالا یک نسخه تلطیف شده از فرآیند تقطیر را نشان می دهد. نفت خام از مخلوطی از هیدروکربن ها تشکیل شده است و هدف فرآیند تقطیر این است که این نفت خام را به دسته های وسیعی از هیدروکربن های تشکیل دهنده آن یا «کسری» جدا کند. نفت خام ابتدا حرارت داده می شود و سپس در یک ستون تقطیر قرار می گیرد که به آن گاز نیز می گویند، جایی که محصولات مختلف در دماهای مختلف می جوشند و بازیابی می شوند.
محصولات سبک تر، مانند بوتان و سایر گازهای نفتی مایع (LPG)، اجزای مخلوط بنزین و نفتا، در کمترین دما بازیابی می شوند. محصولات میان رده شامل سوخت جت، نفت سفید و عرقیات (مانند روغن گرمایش خانگی و سوخت دیزل) است. سنگین ترین محصولات مانند نفت کوره باقیمانده در دماهای گاهی بیش از 1000 درجه فارنهایت بازیابی می شوند.
جمع آوری اطلاعات صفحه 37 علوم نهم
ایران از نظر جمعیت هجدهمین کشور جهان است. با مراجعه به منابع معتبر علمی، درباره رتبه مصرف پلاستیک در ایران نسبت به سایر کشورهای جهان اطلاعاتی جمع آوری و به کلاس گزارش دهید.
پاسخ: ایران پنجمین کشور دنیا در مصرف پلاستیک است. یک رتبه ناخوشایند که با آمار ده درصدی پلاستیک در پسماندهای شهری، جنبه ای نگرانکننده نیز می یابد. کیسه نایلون و ظروف پلاستیکی یک بار مصرف جزیی از زندگی روزمره شهری مردم ایران شده اند. به طوری که سالانه ۲۵۰هزار تن پلاستیک در ایران تولید میشود.