پلی لیست علوم تجربی پایه نهم - فصل 12
جزوه علوم تجربی پایه نهم فصل 12 (1 صفحه)دانلود
فیلم و جزوه طول سال علوم تجربی پایه نهم درس دوازدهم – قسمت اول
فصل 12 علوم نهم
فصل دوازدهم علوم پایه نهم در مورد دنیای گیاهان است . عناوین شامل این فصل درسی عبارتند از : بیشتر گیاهان آوند دارند , از خاک تا برگ , گیاهانی که آوند دارند , گیاهانی که آوند ندارند و گیاهان در زندگی ما.
همه موجودات زنده سبز، دوست‌داشتنی، ساکن و رایج‌ترین موجودات زنده اطراف، گیاهان هستند. اینها زیستگاههای متنوعی دارند که در خشکی تا اعماق دریاها و روی صخره ها تا درختان دیگر رشد می کنند. مانند حیوانات، گیاهان نیز برای زندگی و رشد به غذا، نور، هوا، آب و خاک نیاز دارند. اما اینها نمی توانند مانند حیوانات از جایی به جای دیگر حرکت کنند.
انسان و سایر حیوانات از گیاهان سود می برند زیرا گیاهان سرپناه، غذا، میوه ها و سایر محصولات ضروری برای رفاه انسان را فراهم می کنند. برخی از گیاهان نیز سایه ایجاد می کنند، محل را با کاهش دما خنک می کنند، آب باران را نگه می دارند و موسمی می نامند.
از آنجایی که گیاهان برای ما بسیار مهم هستند، دانستن بیشتر در مورد آنها بسیار مهم است. همه گیاهان تحت قلمرو Plantae یا پادشاهی گیاهی گروه بندی می شوند. پادشاهی گیاهی یا Plantae شامل موجودات چند سلولی، فتوسنتزی، اتوتروف و یوکاریوتی است. سلول آنها حاوی دیواره سلولی سفت و سخت است که عمدتاً از سلولز تشکیل شده است. بدن گیاه ممکن است تالوئید (توده تمایز نیافته بافت ها) یا به خوبی به ساقه، ریشه و برگ تمایز یافته باشد. آنها ممکن است سیستم عروقی برای انتقال مواد داشته باشند یا نداشته باشند.
گیاهان موجودات فتوسنتزی چند سلولی هستند که اندامک ها و ترکیبات منحصر به فردی دارند و آنها را از سایر یوکاریوت ها متمایز می کند. اندامک‌های گیاهی تخصصی که در سلول‌های حیوانی یافت نمی‌شوند، کلروپلاست‌هایی برای فتوسنتز، یک واکوئل مرکزی برای ذخیره آب و یک دیواره سلولی برای ایجاد حفاظت و ساختار برای سلول گیاهی هستند. گروه های دیگری از موجودات نیز مانند برخی از باکتری ها، قارچ ها و برخی از پروتیست ها دارای دیواره سلولی هستند، اما در گیاهان، دیواره سلولی عمدتاً از ماده ای به نام سلولز تشکیل شده است، در حالی که در سایر موجودات از مواد دیگری مانند کیتین در قارچ ها تشکیل شده است. . همچنین موجودات دیگری نیز وجود دارند که قادر به انجام فتوسنتز هستند، مانند برخی از باکتری ها و برخی پروتیست ها (جلبک ها). گیاهان دارای رنگدانه های سبز رنگی به نام های کلروفیل a و کلروفیل b هستند که در فتوسنتز نقش دارند.
طبقه بندی گیاهان
در دنیای گیاه شناسی، گیاهان بر اساس ترکیب ساختاری و روش انتقال مواد غذایی به دو دسته گیاهان آوندی و غیر آوندی تقسیم می شوند. گیاهان آوندی که به آنها تراکئوفیت نیز گفته می شود، با یک سیستم آوندی کاملاً توسعه یافته مشخص می شوند که شامل آوند چوبی و آبکش برای حمل و نقل آب و غذا می باشد. نمونه هایی از گیاهان آوندی سرخس، سوزنی برگ و گیاهان گلدار هستند. از طرفی گیاهان غیر آوندی سیستم آوندی تخصصی ندارند و در عوض دارای ساختارهای ساده ای هستند که وظیفه حمل و نقل را انجام می دهند. خزه و جگر نمونه هایی از گیاهان غیر آوندی هستند.
گیاهان آوندی
گیاهان آوندی، همانطور که قبلا ذکر شد، به عنوان تراکئوفیت نیز شناخته می شوند. ویژگی تعیین کننده آنها وجود بافت های عروقی – آوند چوبی و آبکش است. آوند چوبی بافت سختی است که آب و مواد معدنی را از ریشه به سایر قسمت های گیاه منتقل می کند، در حالی که آوند آبکش بافت نرمی است که مواد غذایی حاصل از فتوسنتز را به قسمت های مختلف گیاه می رساند. این بافت های عروقی در یک الگوی کاملاً مشخص در کنار هم قرار گرفته اند تا دسته های عروقی را تشکیل دهند.
گیاهان آوندی دارای ریشه، ساقه و برگ واقعی هستند و بدنه اصلی گیاه اسپوروفیت است که دیپلوئید است. نمونه هایی از گیاهان آوندی عبارتند از سرخس، سوزنی برگ و گیاهان گلدار. بافت های آوندی در این گیاهان ممکن است کمی متفاوت باشد. به عنوان مثال، آوند چوبی در گیاهان گلدار از تراکئیدها و آوندها تشکیل شده است، در حالی که سرخس ها و مخروطیان آوند ندارند. به طور مشابه، آبکش در گیاهان گلدار حاوی سلول های همراه و لوله های غربالی است که در سرخس ها و مخروطیان وجود ندارد.
نهان دانگان
آنژیوسپرم ها گیاهان آوندی با ساقه، ریشه و برگ هستند. اینها اکثریت همه گیاهان روی زمین را تشکیل می دهند. دانه ها در داخل اندام های گیاه رشد می کنند و میوه را تشکیل می دهند. مانند : غلات مثل برنج , گندم , و گل زنبق , کلم بروکلی و …
این گروه از گیاهان به نام های : نهان دانه و گیاهان گلدار نیز یاد میشود. آنژیوسپرم گیاهان دانه دار هستند که گل تولید میکنند و بذر آنها درون میوه قرار دارد.
آنژیوسپرم ها بزرگترین و متنوع ترین گونه در سلسله گیاهان میباشد. آنژیوسپرم ها تقریباً 80 درصد از تمام گیاهان سبز شناخته شده را تشکیل می دهند که اکنون زندگی می کنند. بخشی از گیاه آنژیوسپرم شامل اندام های تناسلی نر یا ماده یا هر دو میباشد.
بازدانگان
ژیمنوسپرم ها گیاهانی هستند که بذر تولید می کنند، اما بر خلاف آنژیوسپرم ها، دانه های بدون میوه تولید می کنند. این گیاهان روی سطح فلس ها یا برگ ها یا در انتهای ساقه ها رشد می کنند و ساختار مخروطی مانندی را تشکیل می دهند. مانند : کاج , سرو و….
خود را بیازمایید صفحه 137 علوم نهم
جدول زیر بعضی تفاوت های دو گروه گیاهان نهان دانه (تک لپه ای ها و دولپه ای ها) را نشان می‌دهد. در جای خالی واژه مناسب قرار دهید.
گیاهان غیر آوندی
گیاهان غیر آوندی گیاهانی هستند که فاقد سیستم آوندی متشکل از آوند چوبی و آوند آبکش هستند. آنها همچنین فاقد ریشه، شاخساره و برگ هستند و از هاگ رشد می کنند. با این حال، برخی از گیاهان غیر آوندی دارای بافت های تخصصی برای هدایت آب و مواد معدنی در بدن گیاه هستند.
گیاهان غیر آوندی اولین گیاهانی بودند که تکامل یافتند. اندازه کوچک آنها و فقدان سیستم بافت عروقی وجود اولیه آنها را توضیح می دهد. اولین گیاهان غیر آوندی که تکامل یافتند، جگر بودند. بعد از آن، شاخک‌ها تکامل یافتند و خزه‌ها در آخر تکامل یافتند. در بین همه بریوفیت ها، خزه ها بیشتر شبیه گیاهان آوندی هستند.
مانند همه گیاهان، گیاهان غیر آوندی، اکسیژن را در جو زمین تولید و آزاد می کنند، بنابراین به زنده ماندن موجودات زنده روی زمین کمک می کنند. علاوه بر این، مواد مغذی مختلفی را نیز تولید می کنند که به خاک منتقل می شوند و در نتیجه حاصلخیزی خاک را افزایش می دهند. آنها همچنین به کاهش فرسایش خاک کمک می کنند و برای بسیاری از حیوانات ریز زیستگاه فراهم می کنند.
نوعی خزه
سوالات درس 12 علوم نهم
در پکیج های آموزشی بنیاد آموزش ملی , استاد محمودی بر علاوه تدریس درسنامه هر فصل , سوالات فصل مربوطه را نیز در اخیر فیلم ها حل نموده است.