پلی لیست علوم تجربی پایه نهم - فصل 1 ( مواد و نقش آن در زندگی)
جزوه علوم تجربی پایه نهم فصل 1 (20 صفحه)دانلود
فیلم و جزوه طول سال علوم تجربی نهم درس اول – قسمت اول
علوم نهم فصل 1
درس اول علوم نهم
این فصل از علوم سال نهم در مورد : طبقه بندی عناصر , مقایسه واکنش پذیری فلزات , نافلزات و بسپار های طبیعی و مصنوعی میباشد.
علوم نهم بخش شیمی
علوم نهم طبقه بندی عنصر ها
عناصر به سه دسته اصلی: فلزات , نافلزات و شبه فلزات تقسیم میشوند.
علوم نهم درس اول
فلزات
فلزات ماده جامد هستند که گرما و الکتریسیته را هدایت میکند و سخت , براق , چکش خوار و قابل ذوب هستند. فلزات به راحتی الکترون از دست میدهند و یون های مثبت ( کتیون ) را میسازند.
عناصر گروه 1 به جز هیدروژن، عناصر گروه 2 تا 12 و برخی از عناصر گروه 13 تا 17 شامل لانتانوئیدها و اکتینیدها فلز هستند. برخی از فلزات رایج عبارتند از: آهن، مس، طلا، نقره و غیره.
علوم نهم فصل اول
علوم نهم درس 1
نافلزات
نافلزات رسانای ضعیف گرما و الکتریسیته هستند. موادی که قابلیت رسانایی گرما و الکتریسیته را نداشته باشد, عایق نامیده میشود. و غیر فلزات فاقد درخشنده گی بوده و خاصیت چکش خواری را ندارند.
مثال : هیدروژن , اوکسیژن
در 118 عنصر چند نافلز وجود دارد؟
در حال حاضر 118 عنصر در جدول تناوبی مدرن وجود دارد. از 118 عنصر؛ 89 عنصر فلز , 22 عنصر غیرفلز, و 7 عنصر شبه فلز(میتالوئید) میباشد.
علوم نهم فصل یک
جزوه علوم تجربی پایه نهم فصل 1 (20 صفحه)دانلود
فیلم و جزوه طول سال علوم تجربی نهم درس اول – قسمت دوم
علوم نهم توضیح فصل اول
شبه فلزات
عناصری هستند که برخی خواص فلزات و برخی خواص نافلزات را از خود نشان میدهند.
مثال : سیلیکون
علوم نهم فصل 1
جمع آوری اطلاعات صفحه 2 علوم نهم
با مراجعه به منابع معتبر درباره چگونگی به کارگیری فلزهای مختلف از زمان کشف تاکنون اطلاعاتی را جمع آوری کنید و به کلاس گزارش دهید.
علوم نهم اطلاعات جمع آوری کنید صفحه 2
علوم نهم جمع آوری اطلاعات صفحه 2
طلا از اولین فلزات کشف شده ( 6000 سال قبل از میلاد ) محسوب میشود. انسانها زمان باستان یاد گرفتند تا طلا را به جواهرات زینتی تبدیل کنند و هنوز بعد از هزاران سال، طلا جایگاه بالایی در این زمینه دارد.
کشف فلز مس، به ۴۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح باز میگردد. اگرچه مس نسبت به طلا یک فلز کم ارزش تر میباشد اما به کارگیری این فلز در ساخت ابزارهای اولیه، آلات و سلاحها موجب شده بود تا در عصر باستان از اهمیت بیشتری برخوردار باشد.
مس برای ساخت چاقوهای فلزی – مجسمه ها و ظروف فلزی از گذشته تا الان استفاده می شود که پس از کشف روی، قلع و ترکیب آنها با فلز مس و ذوب این مخلوط ، آلیاژهای برنز و مفرغ پدید آمدند که در ساخت شمشیر، مجسمه، ظروف، وسایل تزئینی و ابزار (ارّه ، خنجر ، تیر ، سوهان ، مته) استفاده شدند.
فلز نقره 4000 سال قبل از میلاد کشف گردیده است و در سراسر تاریخ از آن به عنوان اساس سیستم پولی استفاده میشده است.
کشف آهن به 1500 سال قبل از میلاد میرسد, آهن یکی از پرکاربردترین فلزهای کشف شده از گذشته تا کنون است. کاربرد آهن از تمامی فلزات بیشتر است و ۹۵ درصد فلزات تولید شده در سراسر جهان را تشکیل میدهد.
یک کاربرد ترکیبی از عنصر مس علوم نهم
مس به طور معمول فلزی خالص در طبیعت است که ناخالصیهای آن به ۰.۷ درصد میرسد. با افزودن دیگر عناصر میتوان خواص این فلز را بهبود بخشید و در راستای اهداف مختلف مورد استفاده قرار داد.
آلیاژ برنج، به عنوان پرکاربردترین آلیاژ مس شناخته میشود و مس و روی، دو عنصر اصلی آن به شمار میروند. افزودن روی به مس موجب میشود تا برنج نسبت به مس و روی چکشخواری بالاتری داشته باشد. البته تغییر درصد مس، روی و سایر عناصر افزودنی خواص آن را نیز دستخوش تغییر میکند.
کاربرد برنج
- ساخت ظروف برنجی
- استفاده از ویژگی ضدمیکروبی برنج و ساخت دستگیره
- ساخت زیورآلات
- تولید آلات موسیقی به دلیل ویژگی آکوستیکی برنج
- ساخت میلگرد برنجی
- ساخت مدالهای ورزشی، پنجره و …
جزوه علوم تجربی پایه نهم فصل 1 (20 صفحه)دانلود
فیلم و جزوه طول سال علوم تجربی نهم درس اول – قسمت سوم
علوم نهم آزمایش کنید صفحه 3
علوم نهم صفحه 3
وسایل و مواد لازم: بشر، کات کبود، تیغه آهن، تیغه منیزیم، تیغه روی
۱) سه بشر را شماره گذاری کنید و درون هر یک تا یک سوم حجم آن، آب بریزید.
۲) یک قاشق چایخوری کات کبود در هر یک از بشرها حل کنید.
۳) در بشر شمارهٔ (۱) تیغهٔ آهن، در بشر شمارهٔ (۲) تیغهٔ منیزیم و در بشر شمارهٔ (۳) تیغهٔ روی را قرار دهید.
۴) سرعت تغییر رنگ در سه بشر را با هم مقایسه کنید.
علوم نهم خود را بیازمایید صفحه 3
پاسخ: تغییر رنگ در بشر ۲ سریعتر، در بشر ۳ آرام و در بشر ۱ آرامتر است.
۵) کدام فلز واکنش پذیرتر است؟
پاسخ: فلز منیزیم از روی، و فلز روی از فلز آهن واکنش پذیرترند.
علوم نهم صفحه 5 فکر کنید
شکل زیر مدل اتمی بور برای اتم عنصرهای اکسیژن (۸O)و گوگرد( ۱۶S )را نشان می دهد؛ تشابه و تفاوت این دو مدل اتمی را بیان کنید (در این فصل در مدل اتمی، هسته اتم نشان داده نشده است).
علوم نهم فکر کنید صفحه 5
علوم نهم صفحه 5
پاسخ
تفاوت: تعداد الکترون هایی که به دور هسته اتم گوگرد می چرخند بیشتر از تعداد الکترونهایی است که به دور هسته اتم اکسیژن میچرخد، پس شعاع اتم گوگرد بیشتر از شعاع اتم اکسیژن است.
شباهت: در آخرین مدار هر دو اتم 6 عدد الکترون در حال گردش هستند.
علوم نهم گفت و گو کنید صفحه 5
تصویر زیر چرخهٔ سادهای از نیتروژن را در طبیعت نشان میدهد. دربارهٔ این چرخه و نقش آن در زندگی، در کلاس گفتوگو کنید.
چرخه نیتروژن علوم نهم صفحه 5
علوم نهم چرخه نیتروژن
چرخه نیتروژن علوم نهم
پاسخ: نیتروژن هوا توسط گیاهان جذب می شود و به مواد آلی نیتروژن دار (پروتئین ها) تبدیل می شود. این مواد آلی حاوی نیتروژن گیاهی توسط گیاهخواران جذب شده و سپس با مرگ گیاهان یا گیاهخواران و تجزیه شدن آنها توسط باکتری های خاک به آمونیاک تبدیل می شود.
گفت و گو کنید صفحه 5 علوم نهم
این آمونیاک توسط باکتری ها یا به نیترات در خاک تبدیل می شود ، که مجدداً توسط گیاهان مورد استفاده قرار می گیرد، یا به نیتروژن تبدیل می شود و به هوا باز می گردد. اما مقداری نیتروژن در اثر رعد و برق (صاعقه) به اسید نیتریک تبدیل می شود که در خاک به نیترات تبدیل شده و وارد چرخه می شود.
جزوه علوم تجربی پایه نهم فصل 1 (20 صفحه)دانلود
فیلم و جزوه طول سال علوم تجربی نهم درس اول – قسمت چهارم
خواص فلز و نافلز
فلزات و غیرفلزات خواص و واکنش پذیری متفاوتی با عناصر دیگر دارند. این تفاوت بین خواص فیزیکی و شیمیایی عناصر به موقعیت آنها در جدول تناوبی بستگی دارد. خواص فیزیکی مواد (یا عناصر) شامل تمایلاتی مانند رسانایی، چگالی، چکشخواری، شکلپذیری، براق بودن، حالت فیزیکی و غیره است. همچنین شامل الکترونگاتیوی و غیره می شود.
علوم نهم واکنش پذیری فلزات
واکنش پذیری فلزات نشان دهنده این است که با چی سرعتی واکنش انجام میشود. فلزاتی که به راحتی الکترون از دست میدهند ( بسیار واکنش پذیر هستند ) باعث واکنش سریع میشوند. فلزاتی که دارای عدد اتمی بزرگتری هستند دارای واکنش پذیری بیشتری نیز میباشند. چون که این عناصر الکترون های لایه آخری خود را راحت تر از دست میدهند و دلیل آن هم دور بودن این لایه از هسته اتم و میزان کشش توسط هسته اتم کاهش یافته و آزادی عمل افزایش پیدا میکند.
واکنش پذیری فلز از سمت چپ به راست در طول دوره های جدول تناوبی عناصر کاهش می یابد.
ولی با حرکت به سمت پایین یک گروه واکنش پذیری فلزات افزایش می یابد. چون تعداد شعاع اتم ها بیشتر میگردد و در نتیجه چون فاصله هسته از لایه آخر زیاد بوده و به علت جاذبه ضعیف این الکترون ها به راحتی از دست می روند.
علوم نهم صفحه 6
مدل اتمی بور را برای (15P),(14Si),(6C) ,(7N) رسم کنید، مدل اتمی چه عنصرهایی به هم شباهت دارند؟ چرا؟
در تصویر زیر می توانید مدل اتمی رسم شده را مشاهده کنید:
علوم نهم جواب فکر کنید صفحه 6
علوم نهم جواب فکر کنید صفحه 6
ادامه پاسخ: مدل اتمی کربن و سیلیسیم مشابه هستند، زیرا چهار الکترون در آخرین مدار خود دارند. مدل اتمی نیتروژن و فسفر مشابه هستند زیرا دارای 5 الکترون در آخرین مدار خود هستند.
علوم نهم صفحه 7
علوم نهم طبقه بندی عنصر ها
دیمیتری مندلیف در سال 1869 , شروع به جمع آوری و مرتب سازی ویژه گی های شناخته شده عناصر کرد.
او متوجه شد که گروه های عناصر وجود دارند که دارای ویژه گی ها و خواص مشابه هستند. و وی عناصر توی جدول تناوبی را به اساس وزن اتومی آنها در جدول مرتب کرد. بعد ها دانشمندان دیگر روی این موضوع تحقیقات ومطالعات بیشتری را انجام دادند و عناصر در جدول مندلیف را بر اساس عدد اتومی مرتب کردند.
علوم نهم جدول تناوبی
جدول تناوبی عناصر همه عناصر شیمیایی کشف شده ( 118 عنصر ) را در ردیف ها ( دوره ) و ستون ها ( گروه ) با توجه به افزایش عدد اتومی سازماندهی میکند.
علوم پایه نهم
عدد اتمی چیست؟
به تعداد پروتون های هر عنصر عدد اتمی میگویند.
علوم نهم جدول دوره ای عنصر ها
جدول تناوبی عناصر دارای 18 ستون و 7 ردیف یا سطر میباشد.
عناصری که در یک گروه ( ستون ) هستند , خواص و واکنش پذیری شبیه به یکدیگر را دارند. چون تعداد الکترون های که در لایه آخری یا بیرونی ترین لایه عناصر قرار دارند ( در یک گروه ) با هم برابر هستند.
عناصر در دوره ( سطر , ردیف ) ها بر اساس افزایش عدد اتمی آنها مرتب گردیده اند.
علوم نهم صفحه 7 فعالیت
جدول عنصرها را به دقت مشاهده کنید و به موارد زیر پاسخ دهید.
علوم نهم جدول صفحه 7
الف) عنصرهایی که در هر ستون قرار گرفتهاند چه ویژگی مشترکی دارند؟
پاسخ: تعداد الکترون های مدار آخر آنها برابر است و ویژگی های شیمیایی مشابه ای دارند.
ب) با توجه به مدل اتمی عنصرهای 17 Cl, 12 Mg, 14 Si مشخص کنید. مشخص کنید هر یک از این عنصرها به کدام ستون جدول تعلق دارند. آنها را در جدول بنویسید.
علوم نهم جواب فعالیت صفحه 7
پاسخ: سیلیسیم: ستون (گروه) ۴ / منیزیم: ستون (گروه) ۳ / کلر: ستون (گروه) ۷
جزوه علوم تجربی پایه نهم فصل 1 (20 صفحه)دانلود
فیلم و جزوه طول سال علوم تجربی نهم درس اول – قسمت پنجم
علوم نهم فعالیت صفحه 7
پ) سدیم، فلزی جامد است که با آب و اکسیژن به شدت واکنش می دهد و از این رو بسیار واکنش پذیر است. تصویرهای زیر برخی ویژگی های این فلز را نشان می دهد. کدام یک از عنصرهای , 3 Li, 12 Mg ویژگی هایی شبیه به سدیم 11 Naدارند؟ چرا؟
علوم نهم صفحه 8
پاسخ: عنصر لیتیم، چون از آنجا که این عنصر مانند سدیم دارای یک الکترون در آخرین مدار خود است، پس آنها در یک ستون (گروه) قرار می گیرند، اما منیزیم در آخرین مدار خود 2 الکترون دارد، بنابراین در ستونی دیگر قرار می گیرد.
گفت و گو کنید صفحه 8 علوم نهم
در شکل زیر درصد تقریبی برخی عنصرها در پوستهٔ زمین و بدن انسان، نشان داده شده است. دربارهٔ داده های این دو شکل گفت و گو کنید.
علوم نهم گفت و گو کنید صفحه 8
پاسخ: در بدن انسان به ترتیب عناصر اکسیژن (۶۵٪)، کربن (۱۸٪)، هیدروژن (۱۰٪)، نیتروژن (۳٪)، کلسیم (۲٪) و سایر عناصر (۲٪) وجود دارد.
عناصر اکسیژن، کربن، هیدروژن و نیتروژن در مواد آلی (کربوهیدرات ها، لیپیدها، پروتئین ها، اسیدهای ریبونوکلئیک) وجود دارند که نقش ساختاری و تولید انرژی دارند و عنصر کلسیم در رشد استخوان استفاده می شود و سایر عناصر نقش کوچک اما مهمی ایفا می کنند.
در پوسته زمین به ترتیب عناصر اکسیژن (۴۷٪)، سیلیکون (۲۸٪)، آلومینیوم (۸٪)، آهن (۵٪)، کلسیم (۴٪)، سدیم (۳٪)، پتاسیم (۳٪) و سایر عناصر (۲٪) که آنها در ترکیب با یکدیگر سنگ های سیلیکاتی و غیر سیلیکاتی تشکیل می دهند و در نهایت معادن و خاکها را تشکیل می دهند.
علوم نهم بسپار چیست
بسپار ( پلیمر ) همان ماده مولکولی بزرگی است که از پیوستن واحد های کوچکی بنام مونومر ها ساخته شده اند.
بسپار یک کلمه فارسی است که از دو بخش : بس ( بسیار ) و پار ( پاره یا قطعه ) تشکیل شده است.
پلیمر یک واژه یونانی است که از دو بخش : پلی ( بسیار ) و مر ( قسمت ) تشکیل شده است.
علوم نهم صفحه 9
علوم نهم درس یک
مونومر
کلمه مونومر از مونو( یک ) و مر ( قسمت ) گرفته شده است. مونومر ها مولکول های کوچکی هستند که ممکن است به صورت تکراری به یکدیگر متصل شوند و مولکول های پیچیده تری به نام پلیمر را تشکیل بدهند.
دو نوع پلیمر وجود دارد: مصنوعی وطبیعی
پلیمر های طبیعی در طبیعت وجود دارند و قابل استخراج هستند. مثل: پشم , ابریشم , نشاسته
پلیمر های مصنوعی از روغن نفت به دست می ایند و توسط دانشمندان و مهندسان ساخته میشوند. مثل: پلی استر , نایلون , تفلون.
علوم نهم گفت و گو کنید صفحه 11
درباره کاربردهای گوناگون بسپارهای طبیعی در زندگی گفت و گو کنید.
گفت و گو کنید صفحه 11 علوم نهم
پاسخ: سلولز: در تولید پارچههای نخی، پوشاک، پنبه استریلیزه و برای نیتروسلولز (مواد منفجره) استفاده می شود.
پشم: در تولید پارچه و فرشهای پشمی کاربرد دارد.
ابریشم: در تولید لباس ها و فرشهای ابریشمی، نخ جراحی و پروتئین ابریشم (فیبروئین) کاربرد دارد.
پنبه: در تولید پنبه های استریلیزه، پارچههای نخی و کیسههای پنبهای کاربرد دارد.
جزوه علوم تجربی پایه نهم فصل 1 (20 صفحه)دانلود
فیلم و جزوه طول سال علوم تجربی نهم درس اول – قسمت ششم
علوم نهم صفحه 12 جمع آوری اطلاعات
با مراجعه به منابع معتبر درباره کاربرد انواع پلاستیک، ویژگی ها، میزان تولید سالیانه و کد بازگردانی آنها اطلاعاتی را جمع آوری کنید و به کلاس گزارش دهید.
جمع آوری اطلاعات صفحه 12 علوم نهم
پاسخ: در هر سال در جهان حدود ۳۰۰ میلیون تن پلاستیک و انواع آن تولید می شود. در جدول زیر به بررسی انواع پلاستیک، ویژگی ها، میزان تولید سالیانه و کد بازگردانی آنها پرداخته ایم.
علوم نهم اطلاعات جمع آوری کنید صفحه 12
علوم نهم جمع آوری اطلاعات صفحه 12
گفت و گو کنید صفحه 12 علوم نهم
با توجه به آنچه در این فصل درباره مواد محیط زندگی خود آموخته اید درباره نقش مواد در زندگی و مسئولیت هر یک از انسان ها در قبال آن ها، گفت و گو کنید.
علوم نهم گفت و گو کنید صفحه 12
پاسخ: مواد و ابزار مورد نیاز برای زندگی بشر از مواد اولیه ای هستند که از زمین به دست می آوریم و چون مقدار این مواد اولیه محدود است، باید این مواد اولیه را استخراج و به طور بهینه استفاده کنیم ، بنابراین باید عمر مواد ساخته شده را افزایش دهیم و تجهیزات مورد نیاز خود را طوری بسازیم که بتوان آنها را بازیافت یا تجزیه کرد و پس از مصرف به زمین بازگرداند، یا دوباره به چرخه تولید و مصرف بپیوندند و در مصرف مواد اولیه زمین صرفه جویی کرد.
علوم نهم خلاصه درس اول
مواد را می توان بر اساس خواص فیزیکی و شیمیایی طبقه بندی کرد. ماده هر چیزی است که فضا را اشغال می کند و جرم دارد. سه حالت ماده جامد، مایع و گاز است. تغییر فیزیکی شامل تبدیل یک ماده از یک حالت ماده به حالت دیگر بدون تغییر ترکیب شیمیایی آن است. بیشتر مواد از مخلوطهایی از مواد خالص تشکیل شدهاند که میتوانند همگن (ترکیب یکنواخت) یا ناهمگن باشند (مناطق مختلف دارای ترکیبات و خواص متفاوتی هستند). مواد خالص می توانند ترکیبات شیمیایی یا عناصر باشند. ترکیبات را می توان با واکنش های شیمیایی به عناصر تجزیه کرد، اما عناصر را نمی توان با روش های شیمیایی به مواد ساده تر تقسیم کرد. خواص مواد را می توان به دو دسته فیزیکی یا شیمیایی طبقه بندی کرد. دانشمندان می توانند خواص فیزیکی را بدون تغییر ترکیب ماده مشاهده کنند، در حالی که خواص شیمیایی تمایل یک ماده را برای دستخوش تغییرات شیمیایی (واکنش های شیمیایی) توصیف می کند که ترکیب شیمیایی آن را تغییر می دهد.
علوم نهم فصل 1 سوالات
در پکیج های آموزشی بنیاد آموزش ملی , استاد محمودی بر علاوه تدریس درسنامه هر فصل , سوالات فصل مربوطه را نیز در اخیر فیلم ها حل نموده است.
علوم نهم چند فصل دارد
علوم نهم 15 فصل دارد.