پلی لیست علوم تجربی پایه هشتم - فصل 11
جزوه علوم تجربی پایه هشتم – فصل 11 (2 صفحه)دانلود
فیلم و جزوه طول سال علوم پایه هشتم درس یازدهم – قسمت اول
علوم هشتم فصل 11
علوم هشتم درس یازدهم
فصل یازدهم علوم پایه هشتم شامل : کانی ها , تشکیل کانی ها , طبقه بندی کانی , کانی های ایرانی و… میباشد.
علوم هشتم کانی ها
کانی ( ماده معدنی ) چیست؟
کانی از واژه ( کان ) گرفته شده که به معنای سنگ معدن است. پس کانی به ماده ای میگوییم که به طور طبیعی از معدن بدست بیاید. کانی ها بطور طبیعی در سنگ کره زمین هستند از عناصر مختلف تشکیل شده و , سنگ ها را تشکیل میدهند.
کانی یک ترکیب غیر آلی طبیعی است که ساختار داخلی منظم دارد. و همچنین دارای ترکیب شیمیایی مشخص , شکل بلوری و خواص فیزیکی میباشد. مانند : کوارتز
نکته : ( ماده غیر آلی ): هر ماده ای که در ترکیب شیمیایی آن پیوند کربن یا هیدروژن وجود نداشته باشد , بنام مواد غیر آلی یاد میشود. مانند : سنگ و فلز.
بیش از 5800 ماده معدنی مختلف وجود دارد. هر کانی از نظر ترکیب شیمیایی (عناصری که از آن تشکیل شده است) و ساختار بلوری (الگویی که اتم ها هنگام قفل شدن به یکدیگر ایجاد می کنند) طبقه بندی می شود. گرافیت و الماس از یک عنصر کربن ساخته شده‌اند، اما شکل‌های کریستالی متفاوتی دارند و مواد معدنی نیز متفاوت هستند.
ترکیب شیمیایی منحصر به فرد و ساختار کریستالی بر خواص فیزیکی یک کانی مانند رنگ، سختی، چگالی یا نحوه شکستن یا انعکاس نور تأثیر می گذارد.
باز کردن یک قوطی نوشابه که از فلز ساخته نشده است یا زندگی در خانه ای که شیشه ندارد، هر دو تجربه غیرعادی هستند. زندگی بدون مواد معدنی بسیار متفاوت خواهد بود. مواد معدنی به طور گسترده در زندگی روزمره استفاده می شود. لوازم آشپزخانه، صفحه نمایش LCD، دارو، موتور و لوازم الکترونیکی تنها چند نمونه مهم از چیزهایی هستند که با مواد معدنی ساخته می شوند.
تشکیل کانی ها
کانی ها به روش های مختلف تشکیل میشوند. بعضی از آنها هنگام تبخیر آب نمک یا زمانی که مواد شیمیایی از مایعات داغ خارج میشوند تشکیل میشوند. برخی دیگر زمانی تشکیل میشوند که گاز های داغ یک سنگ مذاب سرد شوند. یا زمانی که حرارت یا فشار مواد معدنی از قبل موجود تغییر کند نیز یکنوع از کانی ها تشکیل میشود.
برج های توفا زمانی تشکیل می شوند که آب چشمه غنی از کلسیم در کف دریاچه مونو به داخل دریاچه قلیایی می ریزد. برج های توفا زمانی ظاهر می شوند که سطح دریاچه پایین می آید.
مواد معدنی به عنوان اتم هایی که به طور تصادفی در یک سیال حرکت می کنند شروع می شوند. هنگامی که سیال سرد می شود، اتم ها به شکل های منظم به یکدیگر متصل می شوند و یک شبکه کریستالی تشکیل می دهند. میزان بزرگی یک کانی و شکل بلوری نهایی آن توسط دما، فشار، شرایط شیمیایی و فضای موجود تعیین میشود.
طبقه بندی کانی ها
کانی ها بر اساس معیار های مختلفی طبقه بندی می شوند؛ یکی از مهم ترین ملاک های تقسیم بندی
آنها، ترکیب شیمیایی آنهاست. بر این اساس کانی ها به طور کلی به دو دستهٔ زیر تقسیم بندی می شوند.
- سیلیکات ها: این گروه از کانی ها عنصر سیلیسیم Si در خود دارند و عمدتاً از انجماد و تبلور مواد مذاب حاصل می شوند, کانی های سیلیکات رایج ترین کانی های زمین هستند و شامل کوارتز، ,مسکوویت , فلدسپات، میکا، آمفیبول، پیروکسن و الیوین می شوند.
در تصویر پایین نمونه مسکوویت را مشاهده می نمایید.
2 – غیر سیلیکات ها : این گروه از کانی ها فاقد عنصر سیلیسیم Si هستند مانند : فیروزه , هالیت و هماتیت
بسیاری از کانی های غیر سیلیکاته از نظر اقتصادی مهم هستند و منابع فلزی مانند مس، سرب و آهن را فراهم می کنند. آنها همچنین شامل محصولات غیرفلزی با ارزش مانند نمک، مصالح ساختمانی و کود هستند.
هالیت
شناسایی کانی ها
مواد معدنی را می توان بر اساس تعدادی از خواص آنها شناسایی کرد. خواصی که بیشتر در شناسایی یک کانی استفاده می شود عبارتند از رنگ، رگه، درخشندگی، سختی، شکل بلوری، شکاف، وزن مخصوص و عادت میباشد.
سنگ کره
سنگ کره یا لیتوسفر , پوسته ای سخت و سفت است. بخش بیرونی و جامد زمین است. که شامل بخش بالایی شکننده گوشته و پوسته , بیرونی ترین لایه های ساختار زمین است. ضخامت این بخش شامل 100 کیلومتر میباشد.
فرق بین کانی و سنگ چیست؟
کانی یک ماده طبیعی با خواص شیمیایی و فیزیکی متمایز, و ساختار اتمی است. ولی سنگ ها معمولا از دو یا بیشتر از دو تا ماده معدنی( کانی ) تشکیل شده اند که از طریق فرآیند های زمین شناسی با هم مخلوط میشوند.
در این فیلم آموزشی در اپ و سایت آموزش ملی , استاد محمودی بر علاوه تدریس درسنامه , سوالات درس 11 علوم هشتم را نیز حل نموده است.